معيار هاى دهگانه ى كلام و سخن گفتن در قرآن !
نویسنده:مرکز تقوا
تاریخ نشر:
2018-08-05
كلام نه تنها وسيله افهام و تفهيم بين انسانها است. بلكه امكانى است كه خداوند ( ج ) بوسيله ى آن و ذريعه رسولان برحقش، انسانها را هدايت نموده است. يكى از تعابير كلام در زبان عربى ، اثر گذاشتن است. زمانى ما با كسى همكلام مى شويم. به نحوى با القاء و انتقال مفاهيمى در او اثر مى گزاريم.
كلام از دو بخش شكل و محتوى تشكيل شده است. اگر زيبايى را در هر دو بعد كلام رعايت نكنيم. كلام ما اثر بخشى لازم را نخواهد داشت.
سوال اينست كه شكل و ماهيت كلام خوب چيست و چگونه است ؟
الله (ج) در كلام لايزالش سخن گفتن خوب را چنين بيان نموده است:
۱- آگاهانه و از روى دانايى باشد. "لا تَقْفُ ما لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ"
۲- نرم باشد. سخن ما تند و برنده نباشد. "قَوْلاً لَّيِّناً"
۳- حرفی باشد كه بدان عمل کنیم."لِمَ تَقُولُونَ ما لا تَفْعَلُونَ"
۴- منصفانه باشد و عادلانه بيان شود."وَإِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا"
۵- حرف منطقى، حكيمانه و مستند باشد."قَوْلًا سَدِيدًا"
۶- ساده، سليس و بى پيرايه حرف بزنیم."قَوْلاً مَّیْسُورًا"
۷- کلام رسا و فصيح باشد." قَوْلاً بَلِیغًا"
۸- سخن نيكو و زیبا باشد."قولوللناس حسنا" و "یَقُولُ الَّتی هِیَ أحْسَن"
۹- سخنان ما روح معرفت داشته ، مجهول و گنگ نباشد. "و قولوا لهم قولا معروفا"
١٠- گفتار مطبوع، دلپذير و گيرا باشد. "قولاً كريماً"
اين ده ويژه گى كه شامل فورم و محتوى كلام خوب است ميسر نخواهد شد مگر اينكه از پروردگار ما بخواهيم كه: وَاحْلُلْ عُقْدَةً مِّن لِّسَانِي - يَفْقَهُوا قَوْلِي ( سورة طه، آيات ٢٥ تا ٢٨ )
پروردگارا! گره از زبانم بگشای، تا سخنان مرا بفهمند.